معصومه ذاکراکبریغذای محلی گیلان با طعم‌های به یادماندنی خود، یکی از جاذبه‌های اصلی سفر به شمال و گیلان محسوب می‌شود.
استان گیلان بعد از آب و هوای مطلوب، به داشتن غذاهای محلی خوشمزه معروف است. غذاهایی که طعم‌شان تا مدت‌ها گوشه ذهن‌تان باقی‌می‌ماند و شما را برای سفری دوباره به این استان قلقلک می‌دهد.
جادوی خوشمزگی غذاهای گیلانی را می‌توان در چاشنی‌هایی مثل رب انار، سیر و انواع سبزی‌های محلی که بانوان گیلانی در این غذاها استفاده می‌کنند، جستجو کرد.
تنوع بسیار بالای غذاهای محلی در گیلان که از تنوع پوشش گیاهی و جانوری منطقه سرچشمه گرفته، گیلان را به قطب غذاهای محلی ایران تبدیل کرده و همین باعث شده که یونسکو رشت را به عنوان شهر خلاق غذا انتخاب کند.
گیلان با آب‌وهوای بهشتی و غذاهای خوشمزه‌اش شما را به اجاره ویلا و اقامتی چند روزه در این استان تشویق می‌کند و با اجاره ویلا و سوئیت در گیلان می‌توانید سفری بی دردسر و به یادماندنی را در کنار خانواده‌تان رقم بزنید.
در ادامه این نوشتار با لذیذترین غذاهای استان گیلان، ترکیبات و روش پخت این غذاها آشنا خواهید شد.
مطالبی که در این مقاله می خوانید:
باقالاقاتوق، مشهورترین غذای محلی گیلان
در بین غذاهای محلی استان گیلان باقالی‌قاتوق حرف اول را می‌زند.
باقالی‌قاتوق که اکثرا به عنوان غذای اصلی و همراه برنج سرو می‌شود اما می‌تواند پیش غذای جالبی هم باشد.
این غذای خوشمزه گیلانی با ترکیب یک نوع باقالی خاص گیلانی(پاچ باقلا)،سیر، شوید و تخم مرغ درست می‌شود و لذت یک طعم خاص را به شما هدیه می‌کند.
درباره انواع غذاهای محلی شیراز در جاجیگا بخوانید.
میرزاقاسمی
یک ترکیب هیجان‌انگیز از بادمجان و سیر و تخم مرغ در انتظار شماست.
میرزا قاسمی اولین بار توسط فردی به نام محمد قاسم خان که والی شهر رشت بود، ابداع شده و به همین خاطر به این نام معروف شده است.
برای درست کردن میرزا قاسمی ابتدا باید بادمجان‌ها را کباب کنید و سپس با مخلوط کردن بادمجان‌ها با گوجه فرنگی و سیر و تخم مرغ به یک ترکیب خوشمزه برسید.
درباره غذای محلی کاشان در جاجیگا بخوانید.
مرغ ترش
کافی است یک بار مرغ ترش گیلانی را تست کنید تا مزه‌اش همیشه زیر دندانتان بماند.
مرغ، پیاز، سیر، لپه، آب نارنج، سبزی معطر، حاصل ترکیب این مواد با تخم‌مرغی که در مرحله نهایی پخت و هنگام غلیظ شدن خورشت به اون اضافه می‌شود، مرغ ترش گیلانی‌ها را می‌سازد.
در واقع مرغ ترش گیلانی با نسخه مازندرانی آن فرق دارد و در آن خبری از گردو نیست.
ترش تره
اگر طرفدار غذاهای ترش باشید و عطر سبزی‌های معطر هم هوش و حواستان راببرد، این غذا درست برای خود شماست.
ترش تره از ترکیب انواع سبزیجات معطر و خوشمزه‌ی گیلانی و سیر و تخم مرغ تهیه می‌شود.
طعم ترش خوشایند خود را هم مدیون آب نارنج یا آبغوره‌ای است که به آن اضافه می‌شود.
اناربیج، فسنجان مخصوص گیلانی‌ها
خورش فسنجانی را تصور کنید که با گوشت قلقلی درست شده باشد، درواقع این همان اناربیج است.
اناربیج از لحاظ طعم و ترکیبات شبیه فسنجان است، با این تفاوت که در آن از سبزی‌های محلی و گوشت چرخ‌کرده قلقلی استفاده می‌شود.
قدیم‌ترها این خورشت خوشمزه و ترش را در ظرف سنتی گمج می‌پختند.
بوم گردی‌ها بهترین مکان برای چشیدن طعم واقعی این غذاهای محلی هستند. غذاهای محلی و قدیمی که توسط زنان باتجربه‌ی روستا پخته و در ظروف زیبای سنتی سرو می‌شوند.
اجاره اقامتگاه بوم‌گردی در گیلان راهی است که هم شما را به خوشمزه‌ترین اناربیج و باقلاقاتوق عمرتان می‌رساند و هم لمس زندگی اصیل روستایی را برایتان ممکن می‌کند.
کویی تره، با ظاهری شبیه میرزا قاسمی
کویی تره یکی از غذاهای قدیمی گیلان با ظاهری شبیه به میرزا قاسمی است که به جای بادمجان در آن کدو حلوایی وجود دارد.
در ترکیب مواد اصلی این غذا کدو حلوایی، سیر، گردو ساییده شده، گوجه فرنگی، رب انارو رب آلوچه به چشم می‌خورد.
حضور اندکی ادویه‌های متفاوت مثل گلپر می‌تواند طعم این غذا را تغییر دهد که در سفر به گیلان حتما باید آن را تست کنید.
خورش آلو مسما
آلو مسما یکی از غذاهای پرطرفدار و مجلسی گیلان است که همراه برنج سرو می‌شود.
از ترکیبات این غذای خوشمزه می‌توان مرغ، زعفران و آلو و قیسی را نام برد.
طعم و رنگ و مزه ملس این غذا شما را برای تست کردن آن به هیجان می‌اندازد.
سیر قلیه
تست کردن طعم جدید همیشه جالب است و طعم گوشت اردک یکی از همین طعم‌هاست که باید تست کنید.
سیر قلیه یک غذای محلی گیلانی است که با ترکیب گوشت ارک، لپه، پیاز، سیر تازه و ادویه درست می‌شود.
همانطور که از اسم این غذا پیداست، بخش عمده‌ای از طعم خوبش را مدیون سیر و سبزیجات تازه است.
البته این غذا با گوشت مرغ هم طبخ می‌شود.
سیراویج یا سیرابیج، ساده اما خوشمزه
سیر چیزی است که در غذاهای شمالی زیاد استفاده می‌شود، اما غذایی که فقط با برگ سیر تازه طبخ شود، یک چیز دیگر است.
پایه اصلی این غذا که طعم متفاوت و خاص هم به آن بخشیده، برگ سیر تازه است.
ویج یا بیج در غذاهای گیلانی به معنای سرخ شده است و سیرواویج هم از سرخ شدن برگ سیر، تخم مرغ به همراه ادویه درست می‌شود.
واویشکا
یکی از غذاهای محلی گیلان که هم با نان و هم با برنج سرو می‌شود واویشکاست.
واویشکا هم با گوشت گوسفند طبخ می‌شود و هم با دل و جگر گوسفند که در آن صورت به آن جغور بغور هم می‌گویند.
البته خوشمزه‌ترین جغوربغور را در دکه‌های کوچک کنار خیابان شهرهای مختلف گیلان می‌توانید تست کنید.
گوشت یا دل و جگر، گوجه فرنگی، پیاز، زردچوبه و نمک و فلفل ترکیبات این غذای خوشمزه را تشکیل می‌دهند.
پامادور خورش
از طعم ترش و رنگ قرمز این غذای محلی نمی‌شود گذشت، مخصوصا که تابستان و زمان رسیدن گوجه‌های محلی هم باشد.
در زبان گیلکی به گوجه فرنگی، پامادور می‌گویند.
این غذای خوش عطر و طعم از گوجه، سیر و ادویه‌های مختلف تهیه می‌شود و در مرحله آخر هم چند تخم مرغ به این ترکیب اضافه می‌شود.
پامادور خورش را با نان یا برنج سرو می‌کنند و اگر ماهی شور یا ماهی دودی هم کنارش باشد ضیافت بی‌نظیری از طعم به پا می‌شود.
کباب ترش، کباب مخصوص گیلانی‌ها
کباب ترش یکی از لذیذترین کباب های ایرانی است.
هر چه از طعم کباب تا به حال به خاطر دارید فراموش کنید، کافی است یک بار کباب ترش یا به قول خود گیلک‌ها ترش کباب را امتحان کنید تا عاشقش شوید.
در این کباب گوشت گوسفند یا گوساله را با مخلوط گردو ساییده شده، رب انار، سیر، دانه‌های انار ترش، سبزی محلیو پیاز ترکیب و به سیخ می‌کشند.
اگر طرفدار کباب باشید، از این طعم متفاوت و لذیذ حتما خوشتان می‌آید.
مردم شمال کباب ترش را با کته همراه با دور چینی از زیتون پرورده، سیرترشی، ماست موسیر، باقلا، اشپل ماهی و دوغ سرو می‌کنند که یک ترکیب فوق‌العادست.
ترش آش
آش ترش یک آش ترش مزه و سبک برای وعده عصرانه است که در میان خانم‌های باردار شمالی به عنوان ویارانه بسیار معروف است.
در این آش از برنج ریز، سبزی آش، باقالی، سیر و انارو آبغوره تازه استفاده می‌کنند و معمولا هم در کنارش ترب و ماهی شور سرو می‌شود.
دیبیجا، طعم عجیب و خاص
می‌دانیم که ماهی سفید گیلان معروف است ماهی خورهای حرفهای از کنار اجزای داخل شکم ماهی مثل اشپل به سادگی نمی‌گذرند و از آن یک پیش غذای لذیذ می‌پزند.
برای تهیه دیبیجا از اشپل ماهی، پیاز، کره، آب نارنج یا آب انارو ادویه استفاده می‌کنند و یک پیش غذای چرب و لذیذ است.
دیبیجا غذای کم زحمتی است و سریع آماده می‌شود، پیشنهاد می‌کنم در سفر به گیلان حتما این غذای خاص را تست کنید تا طعمش تا همیشه زیر دندانتان باقی بماند. طرز تهیه دیبیجا
پنیر برشته، ساده‌ترین غذای محلی گیلان
یکی دیگر از غذاهای شمالی که راحت و سریع حاضر می‌شود و طعم خوبی هم دارد، پنیر برشته است.
برای تهیه پنیر برشته به پنیر سفید یا لیقوان، تخم مرغ، روغن، شوید خشک، زردچوبه، نمک و فلفل نیاز داریم.
ترش شامی گیلانی
می‌توان گفت ترشی طعم غالب غذاهای گیلانی است و یکی از این غذاهای ترش و خوش رنگ و بو، ترشه شامی است.
در تهیه این غذا از مخلوط گوشت چرخ کرده و سبزیجات که به صورت کتلت در روغن سرخ می‌شود و درون یک سس غلیظ از رب گوجه فرنگی قرار می‌دهند، استفاده می‌شود.
مزه ترش خود را هم مدیون آبغوره یا آب نارنجی است که در آن می‌ریزند.
بادمجان کباب
غذاهای شکم پر همیشه طرفداران زیادی دارند و جزو غذاهای مجلسی محسوب می‌شوند مثل مرغ شکم‌پر، ماهی شکم پر و دلمه.
اما گیلانی‌ها با بادمجان هم یک غذای شکم پردرست می‌کنند که به آن دل دکونه یا بادمجان گودی هم می‌گویند و حتما باید یک بار بچشید تا عاشق طعم لذیذش شوید.
برای تهیه این غذا از بادمجان، گردو ساییده شده، رب انار، نمک و فلفل و زردچوبه استفاده می‌کنند و می‌توانید با برنج یا نان آن را میل کنید.
کولی ماهی، پرطرفدارترین غذای محلی گیلان
ماهی های کولی کوچک که در روغن زیاد، حسابی سرخ و ترد شده‌اند یکی از پرطرفدارترین غذاهای محلی گیلان است.
پیشنهاد می‌کنم اگر طرفدار غذای دریایی هستید در سفرتان به گیلان، حتما در منوی رستوران‌ها دنبال این غذای خوشمزه بگردید.
ماهی کولی را پس از پوست کندن با کمی نمک و فلفل داخل روغن سرخ می‌کنند و به همراه برنج سرو می‌کنند.
خورش ترش واش
باز هم به یکی دیگر از غذاهای ترش و خوش طعم گیلان می‌رسیم.
سبزیجات ترش واش هر جایی پیدا نمی‌شود و فقط باید در گیلان این غذای ترش و خوشمزه را تست کنید.
برای تهیه این غذا از ترکیب گیاه ترش واش و سبزیجات دیگر با مرغ، بادمجان، رب آلوچه یا انار و یا آب نارنج تازه استفاده می‌کنند.
خورش چغرتمه
چغرتمه یکی از غذاهای اصیل و خوشمزه گیلانی است که برعکس اکثر غذاهای شمالی می‌توان گفت که طعم تقریبا شیرینی دارد.
برای تهیه این غذا از سینه مرغ، پیاز، تخم مرغ، آبلیموی تازه، نمک، زردچوبه، آب مرغ و فلفل استفاده می‌کنند.
شاید چغرتمه مورد پسند همه نباشد اما طرفداران خاص خودش را دارد.
این غذای خوشمزه همراه با برنج سرو و نوش جان می‌شود.
مخلفات هوس برانگیز گیلان
سفره‌ی گیلانی‌ها رنگارنگ و هوس برانگیز است آن‌ها در کنار غذای اصلی خود مخلفات متفاوت وخوشمزه‌ای دارند که اشتهای شما را بیشتر می‌کند.
یکی از این مخلفات لذیذ و پر آوازه اشپل شور است که در واقع همان اشپل (تخم ماهی) است که در نمک شور شده و خوردن آن به همراه غذا طعم جالبی ایجاد می‌کند.
کال کباب یکی دیگر از خوشمزه‌های گیلانی است که می‌توان آن را پیش غذا هم به حساب آورد.
در مواد اولیه کال کباب برخلاف اسمی که دارد خبری از گوشت کبابی نیست، بلکه این غذا از بادمجان کباب شده، گردوی ساییده شده، سیر، رب انار، سبزی محلی و نمک و فلفل تهیه می‌شود.
از دیگر مخلفات شمالی می‌توان به انواع ترشی مثل ترشی هفت بیجار، نازخاتون، ماست چکیده محلی، زیتون پرورده و باقالی خام و تازه اشاره کرد.
در اکثر رستوران‌های گیلان این خوشمزه‌های اشتها آور پیدا می‌شوند و لذت غذاخوردن را برایتان چند برابر می‌کنند.
هر نقطه‌ای از ایران غذای محلی مخصوص به خودش را دارد که طعم غالب غذاها و موادی که در پخت آن‌ها استفاده می‌شوند و شیوه طبخ‌شان حرفهای زیادی درباره سنت‌ها و فرهنگ آن منطقه برای گفتن دارند.
می‌توانید غذاهای لذیذ و خوشمزه نقاط مختلف کشورمان را در مطلب غذاهای محلی ایرانی بخوانید و در سفر به این مناطق از طعم هیجان‌انگیز این غذاها لذت ببرید.
پریسا سجادی
مطالب خیلی خوب و مفید بود.عالی بود من که کیف کردم . مزه غذاها رو احساس کردم با توضیحات کاملتون…..
ممنون که وقت میذارید