سنندج، سرزمین اصیل کردنشین

سنندج، شهر خلاق موسیقی، مرکز استان کردستان و شهری که در آغوش کوهستان‌های آبیدر و سنگ سیاه آرام گرفته و زیبایی‌های خود را مدیون این دو کوه است.

سنندج را به آب‌وهوای کوهستانی و معتدلش در فصل تابستان و با مجسمه‌ها و ارسی‌هایش می‌شناسند. کمتر کسی را می‌بینید که راهی کردستان شود اما از این شهر زیبا و جاذبه‌هایش تعریف نکند.

شغل اصلی مردم سنندج کشاورزی و دامداری است و فرش‌های بافته شده با دست‌های عشایر از سوغاتی‌ اصلی این شهر محسوب می‌شود و می‌توان سنندج را مرکز قالی استان کردستان به شمار آورد.

شهری با یک قلعه مستحکم در دل کوه که قرار بود از مراکز سیاسی حکومت صفوی باشد و از آن پس این شهر «سنه دژ» نام گرفت و اهالی کردستان به همین خاطر سنندج را «سنه» هم می‌خوانند.

سنندج علاوه بر طبیعت شگفت‌انگیز، تاریخ پرافتخاری هم دارد که در حافظه‌ این شهر نقش بسته و آن را تماشایی‌تر کرده است و به آن، شهر مساجد و شهر هزار تپه هم می‌گویند.

درباره سفر به کردستان در مجله جاجیگا بخوانید.

در ادامه این نوشتار و آشنایی با این شهر کردنشین با مجله جاجیگا همراه شوید.

سنندج کجاست؟

شهرستان سنندج مرکز استان کردستان و دومین شهر بزرگ کردنشین ایران بعد از کرمانشاه است که با تهران حدود ۵۱۲ کیلومتر فاصله دارد.

این شهر از شمال با شهر دیوان‌دره، از شرق با قروه، از جنوب با کامیاران و از غرب با مریوان همسایه است.

در مسیر سفر به روستای سلین با مجله جاجیگا همراه شوید.

مسیر دسترسی به سنندج

سفر به سنندج با هواپیما

سفر به سنندج با هواپیما مخصوص کسانی است که دنبال مسیر سریع و راحت هستند.

فرودگاه سنندج در جنوب شرقی شهر و ابتدای جاده سنندج – کرمانشاه قرار دارد و روزانه به شهرهای مختلف ایران پرواز دارد.

سفر به سنندج با اتوبوس

سفر به سنندج با اتوبوس نسبت به دیگر وسایل نقلیه زمان بیشتری از شما می‌گیرد، اما هزینه کمتری هم دارد.

سنندج دو ترمینال اتوبوسرانی و مسافربری دارد که یکی از آن‌ها در شمال غرب شهر و دیگری در شرق است. ترمینال شمالی را با نام ترمینال سقز هم می‌شناسند.

سفر به سنندج با خودروی شخصی

بهترین راه برای سفر به سنندج با خودرو شخصی است، پس اگر اهل سفر جاده‌ای هستید و برای رسیدن به مقصد عجله‌ای ندارید، باک بنزین را پر کنید و راهی جاده شوید و از زیبایی مسیر لذت ببرید.

برای سفر به سنندج از تهران دو مسیر پیش روی شماست:

مسیر اول: برای سفر به سنندج از تهران ابتدا باید خودتان را به قزوین برسانید و سپس جاده زنجان را تا رسیدن به سنندج ادامه دهید.

این مسیر حدود ۴۸۹ کیلومتر است و تقریبا ۶ ساعت طول می‌کشد.

مسیر دوم: مسیر بعدی از جاده تهران-ساوه عبور می‌کند که حدود ۵۰۰ کیلومتر است و تقریبا ۶ ساعت طول میکشد.

بهترین زمان سفر به سنندج

سنندج به سبب کوهستانی بودن آب و هوای سرد و نیمه خشکی دارد و باید بهار و تابستان را بهترین زمان سفر به سنندج از لحاظ آب و هوا دانست.

سنندج علاوه‌ بر آب‌وهوای مطلوب و کوهستانی تابستانش و بهار رویایی‌اش ، پاییز رنگارنگی هم دارد و میزبان گردشگران زیادی است.

زمستان‌های سنندج هم سرد و برفی است.

اقامت در سنندج

سنندج یک منطقه کوهستانی جذاب است که با داشتن طبیعت زیبا، تاریخ غنی و همچنین مردم خونگرم گردشگران زیادی را به سمت خودش جلب می‌کند.

برای سفر به این منطقه زیبا نگران جای اقامت نباشید، میزبان‌های مهمان نوازسنندج از مهمانان این منطقه استقبال می‌کنند.

کافی است وارد سایت جاجیگا شوید و با اجاره سوئیت و اقامتگاه بوم‌گردی در سنندج با خیال راحت برای یک سفر به‌یادماندنی و خاطره‌انگیز برنامه‌ریزی کنید.

جاهای دیدنی سنندج کجاست؟

مجموعه تفریحی آبیدر، بام سنندج

در سفر به کردستان برای تماشای سنندج از بلندترین نقطه شهر و حس اینکه شهر زیر پای شماست، به مجموعه آبیدر بروید.

این مجموعه یک تفرجگاه کوهستانی است که نامش را از چشمه‌های پرآبش وام گرفته است.

واژه آبیدر یا آبدره یعنی دره‌ای پرآب و جایی که آز آن آب فراوان می‌جوشد و این مجموعه هم به سبب چشمه‌های فراوان و پرآبش به این نام خوانده می‌شود.

آبیدر مهم‌ترین تفرجگاه سنندجی‌هاست که بر بلندای کوه آبیدر قرارگرفته و پله‌های سنگی تراش‌خورده در دامنه‌ی این کوه به همراه درختانی که آن را احاطه کرده‌اند، یک قاب بی‌نظیر به شما هدیه می‌دهد.

هر آخر هفته این مجموعه مملو از گروه‌های مختلف مردم از گروهای خانوادگی گرفته تا کوهنوردان می‌شود که برای تماشای چشمه‌ها و باغ‌های زیبا و باغ وحش آبیدر و یک استراحت مرغوب و تماشای چشم‌انداز بی‌نظیر شهر به این مجموعه تفریحی می‌روند.

درباره سفر به کرمانشاه در مجله جاجیگا بخوانید.

خانه کرد یا همان خانه آصف

اما می‌رسیم به یکی از با شکوه‌ترین یادگاری به جا مانده از دوران صفویه، یعنی عمارت آصف یا خانه کرد که امروزه به یک موزه مردم‌شناسی تبدیل شده است.

با چرخ زدن بین غرفه‌های مختلف این موزه داستان اقوام گوناگون را می‌شنوید و با زیر و بم آداب و رسوم و فرهنگ و نوع پوشش آن‌ها آشنا می‌شوید.

این عمارت بنایی تاریخی است که هر گوشه‌ی آن از دوره‌ای خاص حکایت می‌کند. سنگ بنای اولیه آن در دوره صفوی گذاشته شده و بعدها در دوران قاجار قسمتی به آن اضافه شده همچنین گسترشی در دوران پهلوی داشته و درنهایت در دهه هشتاد شمسی مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته است.

وقتی وارد این عمارت می‌شوید گچ‌بری‌های زیبا و کاشی‌کاری و منبت کاری‌های خاص توجه شما را به سمت خودشان جلب می‌کنند و همه‌چیز زیر نور ارسی‌های رنگی جلوه‌ی دیگری پیدا می‌کند.

بازار سنندج

می‌توان گفت که بازار های سنتی ایران هر شهر شریان‌های حیاتی آن محسوب می‌شوند. بازار سنندج هم یک یادگاری طلایی از دوران صفویه است که در مرکز شهر سنندج قرارگرفته است.

بازاری طولانی و خوش آب و رنگ که با الهام از میدان نقش جهان اصفهان به صورت مستطیلی و با سراها و دروازه‌های مختلف ساخته شده اما امروزه فقط سه دروازه از آن باقی مانده است.

البته بعد از ساختن خیابان انقلاب این بازار دو تکه شده و نیمی از آن به نام آصف و دیگری به بازار سنندجی معروف است.

با چرخ در لابه‌لای حجره‌های مختلف این بازار و تماشای لباس‌های کردی رنگارنگ و صنایع دستی که معرف ذوق و هنر زنان و مردان کرد تبار است، می‌توان اصالت و تمدن گذشته را پیدا کرد.

اگر هم دنبال جایی برای خریدن سوغاتی باشید، این بازار قدیمی و زیبا بهترین گزینه برای خرید کردن است.

حمام خان سنندج، جلوه‌ای از کاشی‌کاری مسحورکننده ایرانی

یکی دیگر از بناهای قدیمی و اصیل سنندج که در زمان حاکمیت امان‌الله خان اردلان در دوره قاجار ساخته شده و حتما باید دید، حمام خان است.

این حمام در ضلع شمالی بازار سنندج قرار گرفته و با کاشی‌کاری‌های ظریف و هفت رنگ، آهک‌بری‌های منحصربه‌فرد و کف مرمرین جذابش دل از شما می‌برد و در بدو ورود محو این همه هنر و ظرافت در معماری ایرانی می‌شوید.

حمام خان از بخش‌های مختلفی از قبیل حمام سرد، حمام گرم، خلوتی، هشتی، آب انبار و خزینه تشکیل شده، البته در گذشته چندین آب‌نمای زیبا هم در این حمام خودنمایی می‌کردند.

حمام خان که حالا تبدیل به موزه‌ شده، در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.

درباره سفر به اورامانات کردستان و قصه عروسی پیر شالیار در مجله جاجیگا بخوانید.

عمارت خسروآباد سنندج

نوبت می‌رسد به یکی دیگر از بناهای باشکوه سنندج که قدمتش به دوران حکومت خسرو خان اردلان در دوره قاجار می‌رسد و زمانی قصر سلطنتی حاکمان بوده است.

قبل از ورود به این عمارت چیزی که ابتدا توجه شما را جلب می‌کند، طراحی درب عمارت است که از ۴ تکه بزرگ تنه درخت گردو به سبک دروازه‌های قلعه‌های حکومتی طراحی و ساخته شده.

در بدو ورود به حیاط عمارت شاهکار معماری ایرانی را در آجرکاری‌ها و ارسی‌های هزار رنگ و حوض صلیبی شکل عمارت که به آن زیبایی چند برابر بخشیده، می‌توانید ببینید.

حوض و فواره‌ی زیبای طبقه سوم این عمارت هم بسیار دیدنی و تحسین‌ برانگیز است.

جالب است بدانید که آب مورد نیاز این عمارت، باغ‌ها و بخش‌های مختلفش از چشمه‌های کوه آبیدر تامین می‌شدند.

برای بازدید از این عمارت می‌توانید از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر به آنجا بروید و ورودی عمارت هم رایگان است.

 دریاچه سد قشلاق سنندج

از درآمیختن رنگ آبی دریاچه با سبزی طبیعت اطراف یکی از چشم‌نوازترین قاب‌هایی که تا کنون دیده‌اید شکل می‌گیرد که جان می‌دهد برای عکاسی در طبیعت.

اگر بیست کیلومتری از سنندج فاصله بگیرید به دریاچه‌ی زیبای قشلاق می‌رسید که یک مکان مناسب برای تفریحات تابستانی در سنندج محسوب می‌شود.

در این دریاچه در کنار تماشای زیبایی‌های دلفریب و عکاسی و لذت بردن از منظره پیش رو، می‌توانید قایق‌سواری و ماهیگیری را هم تجربه کنید.

مسجد جامع سنندج

مسجدی باشکوه با کاشی‌کاری‌های هفت رنگ که شکوه معماری اسلامی را به رخ می‌کشد.

مسجد تاریخی دارالاحسان که یادگاری از زمان قاجار است و توسط امان‌الله خان اردلان؛ حاکم خوشنام آن روزگاران ساخته شده و امروزه با نام مسجد جامع سنندج آن را می‌شناسیم.

کافی است پا داخل حیاط مسجد بگذارید تا شاهکار معماری قدیم مجذوبتان کند، از حوض آبی رنگ وسط حیاط و کاشی‌های هفت رنگ گرفته تا نماهای حکاکی شده با آیات قرآن و گچبری‌های مواج و زیبای سقف مسجد.

در این مسجد دو ایوان و شبستانی بزرگ با ۲۴ ستون مزین به آیات قرآن که شبستان را احاطه کرده‌اند، به چشم می‌خورد.

باید رفت و گنجینه‌ی تاریخی نهفته در سینه‌ی این مسجد را از نزدیک تماشا کرد.

درباره روستای پالنگان و جشن هزار دف در مجله جاجیگا بخوانید.

سوغات شهر سنندج

یکی از سوغاتی‌های خاص و جالب سنندج سقز یا همان آدامس طبیعی است که درواقع از شیره یا صمغ درختان تهیه می‌شود.

از دیگر سوغات خوشمزه سنندج باید به شیرینی کنجدی، نان برنجی، بادام سوخته، کاک و عسل طبیعی اشاره کرد.

البته از صنایع دستی رنگارنگ سنندج مثل دف، تنبور، گیوه و کلاش و لباس‌های رنگارنگ و شاد کردی هم نمی‌توان به راحتی گذشت.

بهترین مکان برای خرید سوغات سنندج بازار سنتی آن است که با تنوع مغازه و قیمت انتخاب را برایتان آسان‌تر می‌کند.

رستوران های سنندج

اما نوبت می‌رسد به بخش خوشمزه سفر به سنندج یعنی امتحان کردن غذاهای محلی کردستان که طعمشان تا همیشه در ذهنتان ماندگار خواهد شد.

از معروف‌ترین رستوران‌های سنندج باید به رستوران جهان‌نما، رستوران شیدا، ستوران سنتی کابوکی، رستوران سنتی هانی، رستوران مروارید، رستوران جزیر رستوران هفت دریا و رستوران سنتی خان اشاره کرد.

لباس محلی کردستان

لباس محلی کردی یکی از قدیمی‌ترین و قشنگ‌ترین لباس‌های سنتی ایران است.

پژوهشگران نشانه‌های مشابهی بین لباس سرداران و سربازان درون نقش برجسته‌های دوره هخامنشی و لباس کردی پیدا کرده‌اند که قدمت این لباس سنتی را تایید می‌کند.

ممکن است لباس کردی بین شهرهای مختلف کردنشین اندکی تفاوت با هم داشته باشد اما ساختار اصلی و کلیت آن یکسان است.

در فرهنگ کردستان رقص و لباس محلی از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و برای شرایط آب‌وهوایی و مراسم مختلف لباس‌های متفاوتی وجود دارد.

در لباس محلی کردی زنانه رنگ‌های شاد و تزئین‌ها و زیورآلات زیادی به چشم می‌خورد.

این تزئین‌ و زیورهای لباس‌های زنان کرد، بر پایه باورهای مختلف رایج در فرهنگ این قوم طراحی شده و رنگ‌ها و جنس‌های مختلف آن گویای طبقه اجتماعی مختلف افراد است.

در لباس‌های محلی کردی زنانه از پارچه‌های کرپ یا نخی استفاده می‌شود و از سه بخش اصلی سرپوش، تن‌پوش و زیورآلات تشکلیل می‌شود.

سخن آخر

سنندج شهر کردنشین ایران که باداشتن مردمانی خونگرم، مهمان‌نواز و عاشق موسیقی همچنین طبیعت خاص و چشم‌نواز، یک مقصد بهاری جذاب برای طبیعتگردان و گردشگران است.