قدم زدن در دل تاریخ و جنگل قلعه رودخان

قلعه رودخان قصه هزار ساله پناه گرفتن ایران و ایرانی در میان قلعه‌های سنگی از هجوم دشمن است.

برای تماشای نمای باشکوه قلعه‌ای هزار ساله در میان جنگل‌های گیلان و در سفر به شمال آماده باشید.

قلعه رودخان که امروز به یک فضای گردشگری زیبا و تاریخی برای بازدید توریست‌ها تبدیل شده در دوره‌های مختلف تاریخ ایران نقش‌های متفاوتی داشته است؛ از دژی امن برای معترضان به حکومت تا مقر نظامی حاکمان.

با بالا رفتن از هزار پله‌ و رسیدن به برج و باروها و قدم زدن در میان قلعه، تاریخی پر فراز و نشیب از ایران را به روایت سنگ و دیوارها تماشا می کنید.

در مسیر سفر به قلعه رودخان با شکوه و خزه بسته در آغوش مه آلود جنگل‌های فومن در مسیر گیلانگردی با جاجیگا همراه شوید.

قلعه رودخان کجاست؟

قلعه رودخان دژی عظیم و قدیمی در غرب گیلان و به فاصله 20 کیلومتری جنوب غربی شهر فومن است.

ساخت این قلعه که از چوب و سنگ و آجر است به سال‌های دور پادشاهان ساسانی و زمان حمله اعراب به ایران می‌رسد.

جالب است بدانید که این قلعه عظیم تا سال 1830 میلادی کشف نشده بوده  و برای نخستین بار الکساندر بورجکوخودزکوباستان شناس لهستانی در یادداشت‌های خود به این قلعه اشاره کرده.

قلعه با شکوه رودخان در بالاترین نقطه کوه، در میان جنگل‌های روستای رودخان قرار گرفته است و برای رسیدن به آن باید از هزارو ششصد پله بالا رفت.

این قلعه که با داشتن بیش از 953 چله به «قلعه هزار پله» هم معروف است با 56 برج و دیوارهای بلند مقر امن و دنجی برای ساکنانش بوده است.

درباره سفر به شهر زیبای تالش در گیلان با مجله جاجیگا همراه شوید.

دلیل نامگذاری قلعه رودخان

عبور رودی از نزدیکی قلعه دلیل اصلی نامگذاری این بنا به قلعه رودخان است. «دژ رودگان» یا «روگان» به معنی دژی در کنار رودخانه از اسامی نخستین قلعه است.

بود اما بعدها به نام قلعه رودخان، یعنی قلعه‌ای که در نزدیکی رودخانه قرار دارد، تغییر نام پیدا کرد. به زبان گیلکی به اسم «رودخان قلعه» و به زبان تالشی «قله روخون» گفته می‌شود.

در دوره‌های مختلف بنا به استقرار حاکمان نام قلعه تغییر کرده از جمله به «قلعه حسامی»

در مسیر سفر به رشت شهر باران‌های نقره‌ای با مجله جاجیگا همراه شوید.

بازدید از قلعه رودخان فومن

بعد از پل نوردی و بالارفتن از 1600 پله‌ که برای بازدیدکنندگان ساخته شده به در چوبی ورودی قلعه با سه متر بلندی می‌رسید.

در گذشته بالای این دروازه، کتیبه قلعه با اطلاعاتی حک شده درباره  زمان مرمت بنا نصب بوده و در حال حاضر در موزه گنجینه رشت نگهداری می‌شود.

روی این کتیبه مرقوم شده:

«این قلعه که به نام قلعه حسامی است، نخستین بار در سال ۹۱۸ تا سال ۹۲۱ هجری قمری به امر سلطان حسام‌الدین بن امیره دباج بن امیره علا الدین اسحقی تجدید بنا شد. این کتیبه را کمال‌الدین بن محمد گیلانی نوشت. عبارات آن از خان احمد شیروانی و تحریر آن از این حسین‌الخراسانی است»

دو طرف در ورودی دو برج بلند استوانه‌ای شکل با چند پنجره قرار دارد.

قلعه سنگی از دو بخش ارگ یا شاه نشین برای استقرار شاه و قورخانه محل فعالیت‌های نظامی تشکیل شده و با قدم زدن در فضای داخلی قلعه می‌توانید در خیالتان از فرمانروایی حاکمان دوره ساسانی تا زمان سلجوقیان و صفویان و زندیه را تصور کنید.

شاه‌نشین

بخش شاه‌نشین در بالاترین نقطه قلعه است و با آجر ساخته شده و از سه بخش پایینی، بالایی و یک ایوان رو به منظره جنگل تشکیل شده.

قورخانه

قورخانه که عبارتی ترکی به معنی اسلحه خانه است محلی برای فعالیت‌های نظامی بوده و در قسمت شرقی قلعه رودخان قرار دارد. قورخانه دارای 12 ورودی، زندان، در اضطراری، حمام، آبریزگاه، قراول‌خانه و محلی برای اسکان سربازان ارشد بوده است.

برج‌های دیدبانی

دورتادور قلعه رودخان گیلان با 40 برج‌های دیدبانی بلند احاطه شده تا با دیدبانی نگهبانان امنیت قلعه حفط شود.

بالای برج‌ها اتاقی هشت‌ضلعی با طاق‌ گنبدی‌ است که دورتادور آن‌ها روزنه‌‌هایی شیب‌دار برای دیدبانی و تیراندازی به دشمن ساخته شده.

آب انبار که از آب چشمه پر می‌شده در گودترین قسمت قلعه قرار دارد.

در مسیر جنوب گردی و سفر به خاک داغ و مردم دلگرم جنوب ایران با مجله جاجیگا همسفر شوید.

بازار اسکموفروشان قلعه رودخان

با وجود جذابیت بازدید از قلعه رودخان در ابتدای این قلعه و پیش از بالا رفتن از پله‌ها بازارچه زیبا و رنگارنگی با نمای خانه‌های ژاپنی ساخته شده که انواع و اقسام سوغات گیلان را در ویترین دارند.

چندین کافه و رستوران هم در این بازارچه خوش آب و رنگ با غذاها و خوراکی‌های متنوع از مسافران پذیرایی می‌کنند.

برای گشت زدن در بازار های هفتگی گیلان  و بساط محصولات طبیعی خوش رنگ و عطر با جاجیگا همراه شوید.

اقامت در فومن

اگرقصد بازدید از این قلعه تماشایی و سفر به فومن دارید، برای اجاره ویلا شمال و اقامت ویترین متنوعی از اجاره ویلا و سوئیت در فومن هست که می‌توانید انتخاب و برای اقامتی دلچسب و امن برنامه ریزی کنید.

بهترین وقت بازدید از قلعه رودخان

به دلیل قرار گرفتن این قلعه در میان فضای جنگل بازدیدکنندگان علاوه بر یک اثر تاریخی کهنسال از فضای طبیعی با طراوت جنگلی هم لذت می‌‎برند. به همین دلیل فصل بهار که حال و هوای جنگل طرواتی دوچندان دارند و پر جوانه وسرسبزی است بهترین موقعیت برای بازدید از این قلعه است.

البته طیف رنگارنگ برگ درختان در فصل پاییز هم جلوه خیره کننده‌ای به قلعه می‌بخشد که تماشایی است.

به دلیل مسیر پیاده روی و گله نوردی زیایدی که برای رسیدن تا قلعه باید پیمود فصل تابستان و زمستان موقعه چندان مطلوبی برای بازدید از قلعه رودخان نیست.

درباره سفر پاییزی به شمال در جاجیگا بخوانید.

نکته ضروری درباره بازدید از قلعه رودخان

بازدید از این قلعه با وجود مسیر طولانی پله نوردی برای افراد سالخورده یا دارای مشکل حرکتی و خردسالان مناسب نیست.

مسیر رسیدن به قلعه رودخان

برای رسیدن به قلعه رودخان از سمت فومن با عبور از روستاهای ملسکام و سیدآباد و پس از 21 کیلومتر از فومن، به پارکینگ قلعه رودخان می‌رسید.

استان گیلان، 20 کیلومتری جنوب غربی فومن، بالای روستای رودخان.

در  سفر به شیراز شهر غزل و بهارنارنج با جاجیگا همسفر شوید.

سخن آخر

قلعه رودخان یکی از جاذبه های گردشگری شهر فومن در غرب گیلان است که نمایی با شکوه از تاریخ هزار ساله ایران را در میان طبیعت سرسبز جنگل‌های شال به نمایش می‌گذارد.